BÀI SO SÁNH NHIỆT ĐỘ SÔI CỦA CÁC HỢP CHẤT HỮU CƠ
Các bài thường gặp trong đề thi hoặc các bộ đề luyện tập đó là sắp xếp theo
chiều tăng dần, hoặc giảm dần nhiệt độ sôi , với kiểu dạng đề như thế, chúng
ta chỉ cần nắm rõ các tiêu chí sau để có thể giải quyết nhanh và chính xác:
I/ Với Hidrocacbon
- Đi theo chiều tăng dần của dãy đồng đẵng ( Ankan , Anken , Ankin , Aren ..)
thì nhiệt độ sôi tăng dần vì khối lượng phân tử tăng
VD : C2H6 > CH4
- Với các Ankan , Anken , Ankin , Aren tương ứng thì chiều nhiệt độ sôi như
sau
Ankan < Anken < Ankin < Aren
(Lí do:+ Trong akan thì C ở trạng thái lai hóa sp3
+ Trong anken thì C ở trạng thái lai hóa sp2
+ Trong ankin thì C ở trạng thái lai hóa sp
+ Trong aren thì có C ở trạng thái lai hóa sp2, hiệu ứng vòng và cấu trúc
phân tử
Mà Csp> Csp2> Csp3 về độ âm điện
=>Độ phân cực: Csp>Csp2>Csp3
=>Các phân tử càng phân cực sẽ hút nhau với lực lớn hơn
Ankan < Anken < Ankin < aren về nhiệt độ sôi)
- Với các đồng phân thì đồng phân nào có mạch dài hơn thì có nhiệt độ sôi
cao hơn ( đọc phần lực phân tán london )
- Với các dẫn xuất Đối với dẫn xuất R-X , nếu không có liên kết hidro, nhiệt độ
sôi sẽ càng cao khi X hút e càng mạnh.
VD :C4H9<C4H8Cl<C4H9CHO<C4H9N02
- Dẫn xuất halogel của anken sôi và nóng chảy ở nhiệt độ thấp hơn dẫn xuất
của ankan tương ứng.
- Dẫn xuất của benzen : Đưa một nhóm thế đơn giản vào vòng benzen sẽ làm
tăng nhiệt độ sôi.
II/ Với hợp chất chứa nhóm chức
a/ 2 chất cùng dãy đồng đẵng chất nào có khối lượng phân tử lớn hơn thì
nhiệt độ sôi lớn hơn
VD : - CH3OH và C2H5OH thì C2H5OH có nhiệt độ sôi cao hơn
- CH3CHO và C2H5CHO thì C2H5CHO có nhiệt độ sôi cao hơn
b/ Xét với các hợp chất có nhóm chức khác nhau
Nhiệt độ sôi của rượu , Andehit , Acid , xeton , Este tương ứng theo thứ tự sau
:
- Acid > Rượu > Amin > Andehit , xeton vàEste
- Xeton > Andehit
C/ Chú ý với rượu và Acid :
- Các gốc đẩy e ( CH3 , C2H5 .....) sẽ làm tăng nhiệt độ sôi tăng do liên kết H
bền hơn
VD: CH3COOH < C2H5COOH
- Các gốc hút e ( Phenyl , Cl ...) sẽ làm giảmnhiệt độ sôi do liên kết H sẽ giảm
bền đi
VD: Cl-CH2COOH < CH3COOH ( độ hút e giảm dần theo thứ tự F > Cl > Br >
I )
-
d/ Chú ý với các hợp chất thơm có chứa nhóm chức -OH , -COOH , -NH2 :
